راهنمای نصب لوله های آب پلی اتیلن

بر روي يک خط لوله مدفون، نيروهاي مختلفي وارد مي شود که برخي از آنها نظير نيروي ناشي از وزن خاک، وزن آبهاي زير زميني (در صورت وجود)، فشار داخلي (در جريان هاي تحت فشار) و نيروهاي ترافيکي مشخص و قابل محاسبه و تخمين بوده و پاره اي ديگر نيز نامشخص و موردي مي باشد. براي در نظر گرفتن نيروهاي فوق روشهاي مختلفي وجود دارد که بستگي به شرايط و ضوايط محل استفاده خط لوله دارد؛ اما اصول کلي آنها مشابه مي باشد. به طور کلي در سطح دنيا دو دستورالعمل اصلي وجود دارد که مابقي روشها و دستورالعمل ها از اين دو مشتق شده اند: دستورالعمل ATV A-129 و AASHTO M252, M294.

مهمترين مسأله در کارگذاري لوله هاي مدفون، رفتار متقابل لوله و خاک در ارتباط با يکديگر است. در واقع سيستم لوله-خاک مثل يک ساختار کامپوزيتي عمل مي کند که در آن خواص سيستم مي تواند افزون بر ميانگين خواص اجزا باشد. با انتخاب مناسب جنس و درصد کوبش خاک اطراف لوله، مي توان از ايمن بودن و عمر طولاني خط لوله اطمينان لازم را حاصل نمود و اين مهم در کليه عمليات نصب، از انتقال و جابجايي و انبارش گرفته تا حفر ترانشه و خاکريزي، بدون داشتن دقت کافي، تجربه لازم و بررسي هاي مناسب حاصل نمي شود.

از نکاتي که بايد حين نصب رعايت نمود مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

عرض ترانشه تابعي است از قطر لوله، روش کوبش، سهولت و خاک پشتبند. با در نظر گرفتن عوامل اشاره شده عرض ترانشه بايد در حداقل ميزان مجاز انتخاب شود؛ فلذا از هرگونه تعريض بي مورد بايد جداً خوداري شود. زيرا هرچه عرض ترانشه بيشتر باشد، فشار خاک روي لوله نيز بيشتر خواهد شد. حداقل عرض ترانشه طبق بخش 30 دستورالعمل AASHTO يک و نيم برابر قطر خارجي لوله است.
از مرطوب شدن ترانشه حين عمليات نصب لوله ها بايد به شدت جلوگيري شود.
چگونگي تهيه بستر ترانشه از اهميت فوق العاده اي برخوردار است. کف ترانشه بايد صاف و عاري از هرگونه سنگ و کلوخه باشد. پيشنهاد مي شود در صورتي که خاک کف ترانشه مناسب نيست، براي بسترسازي از خاکهاي با کيفيت بالاتر که از محل ديگر تأمين مي شود استفاده شود.
خاک پشتبند بايد به خوبي کوبيده شود تا سختي خاک بالاتر رود. هرچه کوبش خاک کنار لوله بهتر انجام شود، رفتار لوله تحت فشارهاي خارجي بهتر و مناسب تر خواهد بود. لوله و اتصالات پلي اتيلن
براي کوبش خاک بالاي لوله (بکفيل ابتدايي و نهايي) بايد از وسايل و تجهيزات مناسب استفاده نمود.