انواع مختلف بويلر (Boiler) ( ديگ بخار ) در صنايع مورد استفاده قرار مي گيرند که بيشتر آنها داراي ساختمان و طراحي اصلي يکسان مي باشند و طراحي ديگ هاي بخار در صنعت بسته به نياز فني و الزامات و استانداردهاي مورد نياز به نحوي انجام مي گيرد که بهترين کارآيي و راندمان را داشته باشد .
اصولاً يک دستگاه بويلر با دريافت انرژي حاصل از سوخت در قسمت کوره ( Furnace ) يا محفظه احتراق ، و انتقال آن به سيال داخل پوسته (Shell) باعث افزايش تدريجي دما و انرژي داخلي سيال مورد نظر مي شود .
البته لازم به ذکر است که در برخي از بويلر هاي بخار از جمله بويلرهاي نيروگاهي ساختار فني کمي متفاوت مي باشد و پوسته فقط در قسمت هاي مشخصي مانند درام ها وجود دارد و همچنين بويلر هاي ديگر مانند بويلر هاي (فولادي – آبگرم) و ديگ روغن داغ نيز از ساختار ويژه اي برخوردار مي باشند.
پوسته يا جداره در بويلر هاي معمولي مانند بويلر و ديگ بخار و ديگ آبداغ- آبگرم از اهميت ويژه اي برخوردار است چراکه معمولاً بايستي از قدرت تحمل فشار هاي داخلي برخوردار باشد.
در اکثر بويلر هاي گرمايشي سوخت توسط تجهيزات احتراقي دستگاه در محفظه احتراق يا کوره ديگ سوزانده مي شود و گرماي حاصل به نحوي به قسمت جذب کننده منتقل مي گردد و اين به عنوان يک سيکل دائمي در داخل بويلر تا زمان خاموشي ادامه مي يابد.
در اکثر موارد ديگ هاي بخار بيشتر با حرارت و آتش مستقيم سر و کار دارند وليکن در برخي موارد مانند بويلر هاي بازيافت حرارتي (هيت ريکاوري بويلر ها) ، دستگاه بويلر به نحوي طراحي مي شود که قادر باشد حرارت خروجي يک دستگاه پر انرژي مانند توربين هاي گازي را مصرف نمايد و اصطلاحاً بازيافت حرارتي داشته باشيم .
يک دستگاه بويلر اصولاً علاوه بر اينکه داراي ساختمان مکانيکي مشخص مي باشد ، براي کارکرد مداوم و اتومات نيازمند وجود تجهيزات کنترلي و مدار فرمان نيز مي باشد .