املاح آب

آب یکی از قوی ترین حلال های شیمیایی است، به همین دلیل عناصر بسیاری که در مسیر آب قرار می گیرند، در آب حل می شود. از جمله املاح محلول در آب می توان به نیترات و نیتریت، آهن، کلرید، سولفات، فسفات، سدیم، سولفید، سولفیت، باریم، آمونیوم و ... اشاره کرد. سرعت آلودگی آب با میکروارگانیسم ها مانند باکتری ها، ویروس ها، آمیب ها و انگل ها و ... بسیار زیاد است. برخی از این مواد برای سلامتی انسانها مفید و بعضی مضر و حتی گاهی بسیار خطرناک می باشند. بنابراین تصفیه املاح آب ضروری است.

در اینجا برخی از املاح آب را معرفی می کنیم. نکته بسیار مهم این است که سازمان بهداشت جهانی در آمریکا استانداردی برای میزان این املاح در آب به طور دقیق ارائه نکرده است؛ بلکه به نوع املاح موجود در آب و میزان آنها توجه نموده است.

آهن در آب

آهن یکی از عناصر فراوان موجود در آب های طبیعی جهان است. آهن بر حسب ظرفیت خود به صورت فرو و فریک وجود دارد. میزان استاندارد مجاز آهن در آب طبق قوانین بهداشتی امریکا تقریباً حدود 0.3 ppm است. آهن موجود در آب در مقادیر کم می تواند به تأمین نیاز آهن بدن کمک کند.

منگنز در آب

می توان گفت که هر آب حاوی آهن، منگنز نیز دارد، اما به مقدار کمتر. اثرات منگنز بر سلامتی تقریباً مشابه آهن است.

نیترات در آب

یکی از املاح بسیار پر ضرر در آب نیتریت و نیترات است. این املاح از ترکیبات نیتروژن دار موجود در فاضلاب های انسانی، کشاورزی و صنعتی وارد منابع آب آشامیدنی می گردد. نیترات را از خطرناک ترین مواد محلول در آب است. تحقیقات نشان داده که این ماده یکی از عوامل اصلی انواع سرطان ها به خصوص سرطان معده است. میزان مجاز نیترات در آب طبق استاندارد جهانی بسیار کم است که نشانه اهمیت زیاد آن است. تصفیه آب های آلوده به نیترات امری ضروری است.

نیترات برای گیاهان ماده ای لازم و حیاتی است. برای گیاهان نیترات نقش اساسی در سنتز پروتئین دارد. در سیکل نیتروژن با اکسیداسیون نیترات، نیتروژن تأمین می شود. اما نیترات برای سلامت انسان تهدید جدی است. زیرا نیترات و نیتریت پس از ورود به گردش خون، باعث اکسیداسیون آهن موجود در هموگلوبین خون شده و آنرا به مت هموگلوبین تبدیل می کنند. مت هموگلوبین ظرفیت اکسیژن رسانی بسیار کمتری نسبت به هموگلوبین دارد. بنابراین اکسیژن کافی برای سلول های مختلف بدن تأمین نمی شود و بعد از مدتی رنگ پوست به تیرگی می گراید به خصوص در ناحیه دور چشم و دهان. به این بیماری، سندرم blue baby می گویند. بیشتر مبتلایان به این بیماری، نوزادان کمتر از شش ماه هستند. علوه بر این خاصیت سرطان زایی نیترات و نیتریت برای محققان محرز شده است. مرکز پژوهش بیماری های گوارش و کبد، طی تحقیقات خود، نیترات را یکی از عوامل اصلی سرطان معده گزارش کرده است.

همانگونه که بیان شد نیترات با روش های معمول تصفیه آب حذف نمی شود. سه روش شناخته شده برای حذف نیترات از آب عبارتند از : رقیق سازی، تبادل یونی و اسمز معکوس. هیچ یک از این روشها برای حذف نیترات از آب در مقیاس بزرگ امکان پذیر نیست.

اما در بین این سه روش ذکر شده، روش اسمز معکوس یا RO برای تصفیه آب خانگی از لحاظ حجم مصرف آب، قیمت، کیفیت آب حاصل و ... مقرون به صرفه ترین و کارآمد ترین روش است. این روش طبیعی و صرفاً فیزیکی است و در این روش از مواد شیمیایی استفاده نمی شود. یکی از بهترین روش های تصفیه آب برای حذف نیترات، روش اسمز معکوس (RO) است. این روش معمولاً در دستگاه های تصفیه آب خانگی، تصفیه آب صنعتی و نیمه صنعتی، تصفیه آب کارخانه، تصفیه آب مدارس و ادارات استفاده می شود.

زیرا نیترات در آب به صورت محلول است و به خاطر قطر بسیار کم (حدود 0.0006 میکرون) با روش های معمول تصفیه آب مانند تصفیه خانه های شهری امکان حذف نیترات وجود ندارد. بنابراین امروزه برای حذف نیترات در جهان، تکنولوژی اسمز معکوس بهترین و به صرفه ترین روش موجود می باشد.